De akte van cessie is geen eenvoudig instrument omdat er een strikte formalisme aan verbonden is. Dat is nu eenmaal wel vaker het geval wanneer een overeenkomst gevolgen heeft voor een derde die er niet bij betrokken is. Daarom gebruik je maar beter geen model akte van cessie maar laat je een akte van cessie op maat opstellen. Enkel dat laatste is immers een goed idee.

Een akte van cessie is een overeenkomst waarmee een vordering op een cessus (schuldenaar) door de cedent (schuldeister) wordt overgedragen op de cessionaris(degene die een vordering krijgt overgedragen) die de vordering bij de cessus kan innen. De cessionaris zal hiervoor een vergoeding betalen aan de cedent. Bijzonder is het feit dat de cessus niet bij de overeenkomst van cessie betrokken is, maar dat de overeenkomst van cessie voor hem wel gevolgen heeft. De schuldeiser wijzigt ook voor hem immers van identiteit.

Omdat de akte van cessie gevolgen heeft voor een derde die er geen partij bij is, worden aan de akte van cessie een aantal strenge voorwaarden gesteld. Dat is meteen ook de reden waarom een overeenkomst van cessie steeds schriftelijk moet worden opgesteld. Bovendien kan de cessus op een verregaande bescherming rekenen. Zo kan hij tot het moment van de mededeling van de akte van cessie nog steeds bevrijdend betalen aan de cedent.

Het formalisme maakt hierbij een onderscheid tussen enerzijds een stille cessie en anderzijds een openbare cessie. Bij een openbare akte van cessie is een mededeling aan de cessus steeds noodzakelijk, terwijl dat bij een stille cessie geen vereiste is. Bij een stille cessie dient de overeenkomst van cessie wel bij de Belastingdienst te worden geregistreerd. Laat daarom je akte van cessie opstellen of controleren door deskundige advocaten of juristen. 

Een akte van cessie kan verschillende doelen dienen. In de eerste plaats vormt het een alternatief voor incassotrajecten. Incassobureaus kunnen via een overeenkomst van cessie immers een vordering kopen en deze vervolgens zelf innen. Zij spelen dan in op de kans dat zij, met hun ruimere expertise, de vordering (volledig) zullen kunnen in en hierdoor winst zullen boeken. De cedent ontvangt dan weer een geldsom en hoeft niet langer wakker te liggen van het invorderingstraject.

Toch kan de overeenkomst van cessie ook een onderdeel vormen van factoring waarbij alle vorderingen worden verkocht en zo vooraf worden gefinancierd. In het kader van cashflowoptimalisatie is de overeenkomst van cessie dus eveneens een belangrijk instrument.

Hiernaast vinden we de overeenkomst van cessie ook in de verzekeringssector terug. Indien een verzekeraar een vergoeding uitkeert, zal hij immers in de rechten van de verzekerde willen treden en een eventuele schadevergoeding bij de cessus willen verhalen. Dat is nu eenmaal eerlijk. Via de akte van cessie krijgt de verzekeraar de mogelijkheid om de schade te verhalen bij de aansprakelijke partij.

Overigens moet er wel rekening worden gehouden met het feit dat niet elke vordering kan worden overgedragen. Soms staat er in een contract of in de aankoopvoorwaarden dat een vordering niet overdraagbaar is. In zo’n geval moet de cedent dit respecteren.

Ongeacht of het nu gaat om een stille cessie of om een openbare cessie: ze dienen steeds schriftelijk te worden opgesteld. Daarom zal je altijd een schriftelijke akte van cessie nodig hebben.

De inhoud van de akte van cessie zal verschillen tussen enerzijds de stille cessie en anderzijds de openbare cessie. In essentie zijn de meeste bepalingen echter wel gewoon identiek. Zo zullen de partijen steeds schriftelijk zijn weergegeven en zal er in de overeenkomst van cessie staan dat er een vordering wordt overgedragen.

Het grootste belang dient te worden geschonken aan de bepaalbaarheid van de vordering. De overeenkomst van cessie moet duidelijk maken welke vordering wordt overgedragen. Het hoeft hiervoor nog niet alle details van de vordering vrij te geven. Hierover kunnen dan ook afspraken worden gemaakt, bijvoorbeeld met betrekking tot de overlegging van administratieve stukken en facturen.

De vordering moet met andere woorden bepaalbaar zijn. Toekomstige vorderingen met betrekking tot rechtsverhoudingen die nog tot stand moeten komen, kunnen dan ook (nog) niet worden overgedragen. Dat heeft de jurisprudentie intussen al veelvuldig duidelijk gemaakt. Daarom zal aan de overeenkomst van cessie meestal een bijlage worden toegevoegd met daarin de specificaties van de vordering. Dat maakt het zonneklaar.

Hiernaast zal in de overeenkomst van cessie steeds een prijs overeen worden gekomen waarvoor de vordering wordt overgedragen. Ook betaalvoorwaarden worden daar meestal aan vastgekoppeld. Dat allemaal zal ook in de overeenkomst van cessie staan.

De overeenkomst van cessie zal eveneens duidelijkheid moeten verschaffen met betrekking tot de aan de vordering verbonden nevenrechten. Denk bijvoorbeeld aan pandrechten, een borgtocht of hypotheekrechten. De akte van cessie zal over het algemeen steeds bepalen dat dergelijke nevenrechten samen met de vordering worden overgedragen.

Ook praktische afspraken mogen in de overeenkomst van cessie niet ontbreken. Denk bijvoorbeeld aan de eerder aangehaalde afspraken met betrekking tot de overlegging van administratieve stukken. Maar ook met betrekking tot de mededeling worden maar beter een aantal afspraken op papier gezet. Zo moet het duidelijk zijn wie het bestaan van de overeenkomst van cessie aan de cessus dient mee te delen. Hier zal uiteraard een verschil merkbaar zijn tussen de stille cessie enerzijds en de openbare cessie anderzijds, waar er nu eenmaal andere regels van toepassing zijn.

Tot slot zijn er nog een aantal andere bepalingen die meestal wel in de overeenkomst van cessie staan. Denk bijvoorbeeld aan het toepasselijk recht, een forumkeuzebeding en eventuele ontbindingsgronden indien de cedent niet over de contractuele bevoegdheid beschikte om de vordering over te dragen.

Indien je geen akte van cessie hebt, is de overdracht van de vordering niet geldig. Een schriftelijke akte van cessie is dan ook verplicht. De cessionaris zal met andere woorden de schuldvordering niet kunnen innen en zal al snel spreken over van een onverschuldigde betaling. Hierdoor zal je de ontvangen gelden terug moeten betalen. Steeds een schriftelijke akte van cessie opstellen, is dan ook het belangrijkste advies. Dat zal ook de cessionaris van jou verlangen. Laat daarom je akte van cessie opstellen of controleren door deskundige advocaten of juristen.