Wat is goed werkgeverschap?

Het arbeidsrecht staat vol met regeltjes die zowel de werknemer als de werkgever moeten respecteren. Een van die regels, te lezen in artikel 7:611 Burgerlijk Wetboek, luidt dat de werknemer en de werkgever verplicht zijn om zich als een “goed werkgever” en “goed werknemer” te gedragen. Die bepaling heeft grote gevolgen. Soms zijn bepaalde handelingen bijvoorbeeld niet door de wet verboden, maar vindt de rechtspraak ze toch verboden omdat ze niet getuigen van goed werkgeverschap. Bepaalde verplichtingen zijn eveneens op die manier tot stand gekomen. Net daarom is het zo belangrijk dat je weet wat goed werkgeverschap is.

Zorgvuldigheidsbeginsel

Een goed werkgever gedraagt zich zorgvuldig ten opzichte van zijn werknemers. Daarom moet een werkgever bij ingrijpende beslissingen onderzoeken wat de impact daarvan is op zijn werknemers, moet hij luisteren naar hun bekommernissen en moet hij de standpunten van de werknemer meenemen in zijn overweging. Dit wordt ook wel eens het evenredigheidsbeginsel genoemd: als werkgever moet je elkaars belangen altijd goed afwegen.

Als werkgever mag je met andere woorden geen misbruik maken van je sterkere positie (verbod op détournement de pouvoir). Als je vindt dat je belangen toch primeren op de belangen van de werknemer, dan kan je die plannen alsnog doorvoeren. Maar dan zal je deze plannen toch minstens goed moeten motiveren en communiceren en daarbovenop moeten trachten om de eventuele negatieve effecten ervan te matigen.

De verplichting om ingrijpende beslissingen te motiveren wordt ook wel het motiveringsbeginsel genoemd en houdt eigenlijk nauw verband met het zorgvuldigheidsbeginsel. Voor een voorbeeld daarvan verwijzen we naar een eerdere blog, waar een werkgever verplicht is om duidelijk te communiceren over de doelstelling van een verbod op plaspauzes.

Vertrouwensbeginsel

Werknemers mogen erop vertrouwen dat jij je beloftes nakomt, maar ook dat je bepaalde voordelen niet zomaar ineens afschaft. Zelfs als er nergens staat dat de werknemers jaarlijks een geschenkje krijgen voor hun verjaardag, mag je het geschenkje niet zomaar afschaffen wanneer zoiets een gewoonte is geworden waar ze op konden vertrouwen. Als je dat wilt doen, moet je heel zorgvuldig zijn. Het wil bijvoorbeeld ook zeggen dat je niet zomaar ineens mag beslissen om een tijdelijke arbeidsovereenkomst niet te verlengen, maar dat je er tijdig, duidelijk en transparant over moet communiceren.

Gelijkheidsbeginsel

Het gelijkheidsbeginsel wil niet zeggen dat je iedereen gelijk moet behandelen, want anders zou de klantendienstmedewerker evenveel moeten verdienen als zijn manager, maar wel dat je enkel op basis van een gegronde reden medewerkers anders mag behandelen. Discriminatie op basis van geslacht, religie, politieke voorkeur of seksuele geaardheid is hoe dan ook verboden.

Diverse verplichtingen volgen uit het goed werkgeverschap

Voor rechters is de verplichting tot goed werkgeverschap een ideale manier om voor werknemers nieuwe rechten in het leven te roepen. Zo is het intussen bijvoorbeeld gemeengoed dat de werkgever, op basis van de plicht tot goed werkgeverschap, een ongevallenverzekering moet afsluiten voor zijn werknemers. En de Hoge Raad besliste recent nog dat goed werkgeverschap ook wil zeggen dat een werkgever soms akkoord moet gaan met een verzoek tot deeltijdontslag.

Meer weten?

Wij helpen je graag om te voldoen aan je verplichtingen. De praktijk leert ons dat een personeelshandboek een krachtig middel is om op een correcte, zorgvuldige en duidelijke manier afspraken te maken. Het helpt in ieder geval willekeur te voorkomen en gaat vaak in op diverse aspecten die nauw verweven zijn met het goed werkgeverschap. Wij helpen je met het opstellen van een personeelshandboek, maar informeren je ook wanneer er ingrijpende beslissingen op de agenda staan. Neem contact op met MKBrecht.nl voor meer informatie.