Wat is een activa-passiva-overeenkomst en waarom heb ik het nodig?

Een activa-passiva-transactie is een transactie waarbij zowel de activa als de passiva worden overgedragen. Het gaat bijvoorbeeld om de verkoop van klanten, de voorraad, de bezittingen en de intellectuele eigendomsrechten. Boekhoudkundig wordt dit de activa genoemd. Daarnaast worden bijvoorbeeld ook schulden aan leveranciers overgedragen. Boekhoudkundig wordt dit de passiva genoemd. In de praktijk is het echter niet zo eenduidig. Zo worden activa-passiva-overeenkomsten soms ook voor een deel van de activa en voor een deel van de passiva gesloten.

Gelijkenissen en verschillen met een overnameovereenkomst

Zo’n activa-passiva-transactie is eigenlijk hoe de overname van een rechtspersoon werkt. Bij de overname van een rechtspersoon worden de aandelen overgenomen. Daarvoor ga je bij de notaris. De nieuwe aandeleneigenaar komt dan in de plaats van de vorige eigenaar en krijgt alle activa en passiva. Hij moet ook trouw blijven aan de lopende overeenkomsten en zal bijvoorbeeld verantwoordelijk worden voor het overgenomen personeel. Het gaat dus om een volledige overname van alle activa en passiva.

We spreken in dit geval veelal over een overnameovereenkomst en niet over een activa-passiva-overeenkomst. Zo’n overnameovereenkomst is veel eenvoudiger. Alles wordt automatisch overgedragen, ook de lopende overeenkomsten. Bij een activa-passiva-overeenkomst is dit niet het geval. Er moet dan bijvoorbeeld een indeplaatsstellingsovereenkomst met de verhuurder worden opgesteld, zodat de koper in de plaats kan treden van de verkoper. Dit vergt veel meer administratie.

Soms wordt aangehaald dat een activa-passiva-overeenkomst minder risicovol is dan zo’n overnameovereenkomst, maar dit klopt niet. Bij een overnameovereenkomst kunnen namelijk allerlei bepalingen worden opgenomen die de overnemer moeten beschermen. Zo kan de verkoper gedurende enige tijd nog steeds persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Een goede overnameovereenkomst kan dus net zo veilig zijn als een activa-passiva-overeenkomst.

Een vereniging, stichting of een deel van een rechtspersoon overnemen

Wanneer is een activa-passiva-overeenkomst dan nuttig? Dit is het geval als men slechts een deel van een rechtspersoon wil overnemen. Een deel van de schulden of bezittingen kan dan in de oude bv achterblijven en een deel wordt overgedragen naar een andere bv met een eigen KvK-nummer. Als ook de rechten op de handelsnaam zijn overgedragen, kan dit zelfs onder dezelfde naam.

Zo’n activa-passiva-overeenkomst kan daarnaast een oplossing zijn om een vereniging, een stichting of een eenmanszaak geheel of gedeeltelijk over te nemen.

Bijzondere regels voor het personeel

De oplettende lezer merkt dat een activa-passiva-transactie risico’s zou kunnen inhouden voor het personeel. De koper zou alle activa en passiva kunnen overnemen, met uitzondering van het personeel. Het personeel blijft dan achter in een lege doos. Dit kan echter niet de bedoeling zijn. Daarom heeft de wetgever hen extra beschermd en moet het personeel verplicht worden overgenomen als de bedrijfsactiviteiten worden overgenomen. Ze zijn dus van rechtswege in dienst bij de koper. Wat dit betreft, is een activa-passiva-overeenkomst dus niet voordeliger dan een overnameovereenkomst.

Juridische hulp bij het overnemen van een onderneming

Het overnemen van een andere onderneming is behoorlijk complex. Het is belangrijk dat alle lopende overeenkomsten goed worden uitgespit en dat de overnamedocumenten door een expert worden opgesteld. Spreek er daarom over met een van onze experts en laat je adviseren. Vervolgens kunnen wij voor jou de overnameovereenkomst of de activa-passiva-overeenkomst opstellen.