Rechter benadrukt hoe belangrijk het is om originele documenten te bewaren

Bij een recente zaak (ECLI:NL:GHSHE:2021:1933) werd de vraag gesteld welke bewijskracht toekomt aan een kopie van een leveringsbon wanneer het origineel niet langer beschikbaar is. De ene partij betwiste namelijk de echtheid van de kopie. Het gerechtshof besliste dat de dwingende bewijskracht enkel toekomt aan het origineel en dat heeft voor een van de partijen grote gevolgen. Deze zaak onderstreept hoe belangrijk het is om niet alleen kopieën bij te houden, maar om ook de originele koopovereenkomsten, ondertekende offertes en leveringsbonnen te bewaren.

Koper bestelde een Miton-keuken en kreeg een Aran-keuken

Bij de uitvoering van een koopovereenkomst, waarbij een consument-koper een keuken bestelde, ging er veel fout. De consument-koper had een Miton-keuken besteld voor 15.600 euro en had de keuken ook meteen betaald. Uiteindelijk bleek het veersysteem van de deuren niet goed te werken en waren de kasten groter dan het keukenblad. De consument klaagde en de kasten werden ingekort. Niet veel later ontdekte de consument dat de keuken helemaal niet van het merk Miton was, maar van het merk Aran.

Volgens de verkoper was er geen vuiltje aan de lucht. De verkoper toonde daarop een kopie van een ongedateerde leveringsbon, waarop staat: “keuken verder geheel afgewerkt!! En conform mondelinge overeenkomst keuken zoals nu geleverd geaccepteerd (ARAN CUCINE SERIE LAB13)”. Er staat met andere woorden wel degelijk Aran op de leveringsbon en niet Miton. De koper heeft deze bon destijds ondertekend. De koper betwiste echter de echtheid van de kopie en beweerde dat de laatste vermelding later is toegevoegd.

De kopers trokken naar de Geschillencommissie Wonen en wilden de koopovereenkomst laten ontbinden. Als de koopovereenkomst wordt ontbonden, krijgt de koper zijn geld terug en moet de verkoper de keuken opnieuw verwijderen. De Geschillencommissie wees dit af en baseerde zich hierbij op de vermelding op de ondertekende leveringsbon.

Dwingende bewijskracht ligt in het origineel

In hoger beroep fluit het gerechtshof van ‘s-Hertogenbosch op 7 juli 2021 de Geschillencommissie Wonen terug. Normaal gesproken is het advies van de Geschillencommissie Wonen bindend, maar volgens het hof is dit advies naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar en kan het niet in stand blijven.

Het is zo dat de leveringsbon een bewijsmiddel is en dat er in beginsel moet van worden uitgegaan dat dit juist en echt is. Degene die beweert dat de leveringsbon vals is, moet dit bewijzen. In principe is het dus de koper die het bewijs moet leveren. Deze regel geldt echter alleen als het gaat om het origineel, terwijl het hier om een kopie gaat. De keukenhandelaar geeft toe dat hij niet langer over het origineel beschikt. Hierdoor is de bewijskracht veel beperkter: de rechter hoeft er niet van uit te gaan dat de tekst juist is en de keukenhandelaar moet de echtheid bewijzen. Dit zou hij bijvoorbeeld kunnen doen met mails waarin sprake is van een Aron-keuken, maar over dergelijke bewijzen beschikt hij niet.

De verkoper moet het onderspit delven

Uiteindelijk beslist het hof dat er niet bewezen is dat de partijen akkoord waren dat er, in afwijking van de koopovereenkomst, een Aran-keuken in plaats van een Miton-keuken zou worden geplaatst. Het hof erkent dat een kopie makkelijk kan worden gemanipuleerd. De koopovereenkomst wordt ontbonden en de verkoper moet de keuken binnen vier weken uit het huis van de koper verwijderen. Daarnaast moet de verkoper het koopbedrag terugbetalen, met daarbovenop ook nog eens de proceskosten, de dagvaardingskosten, het griffierecht en de advocaatkosten. De uitspraak levert hem met andere woorden een gepeperde rekening op.