Wet DBA: moet ik een modelovereenkomst gebruiken?

De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) heeft de VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) doen vervallen. De opdrachtnemer en de opdrachtgever dienen zelf afspraken te maken over hun arbeidsrelatie. Zo beoordelen ze samen of er al dan niet sprake is van loondienst. Loondienst heeft drie kenmerken: een beloning (salaris), persoonlijke arbeid (de werknemer heeft niet de mogelijkheid om iemand anders aan te stellen om de arbeid uit te voeren) en werkgeversgezag. Soms is het echter moeilijk om te bepalen of er al dan niet sprake is van werkgeversgezag. Een modelovereenkomst van de Belastingdienst kan soms meer zekerheid bieden.

Heb ik een modelovereenkomst nodig?

Wanneer een van de eerder aangehaalde kenmerken van loondienst ontbreken (beloning, persoonlijke arbeid en werkgeversgezag) is er meestal geen sprake van loondienst. Wanneer het overduidelijk is dat de opdrachtnemer niet in loondienst werkt, is het niet nodig om een modelovereenkomst te gebruiken. Het mag natuurlijk wel, maar het is geen must. Wanneer het wel duidelijk is dat de werknemer in loondienst werkt, is een modelovereenkomst uiteraard ook niet te gebruiken. Dan heb je een arbeidsovereenkomst nodig. Het is belangrijk dat een arbeidsovereenkomst nauwgezet wordt opgesteld.

Een modelovereenkomst van de Belastingdienst is dus vooral nuttig als er sprake is van een twijfelgeval. Toch willen we ervoor waarschuwen dat het de praktijksituatie is die echt telt en niet de modelovereenkomst. Als beide partijen de bepalingen van de modelovereenkomst respecteren, is er geen sprake van een loondienst. Maar als de opdrachtgever en/of de opdrachtnemer zich niet aan de modelovereenkomst houden, is dat anders. Dan vervalt namelijk ook de zekerheid en kan er alsnog sprake zijn van loondienst. Sinds 2020 heeft de Belastingdienst ook meer mogelijkheden om te handhaven. De afspraken naleven, is dus enorm belangrijk.

Aanpassen van een modelovereenkomst

Hoewel de modelovereenkomsten in sommige gevallen erg nuttig kunnen zijn, is het niet altijd even gemakkelijk om met deze modelovereenkomsten aan de slag te gaan. Er is een ruime keuze aan modelovereenkomsten en het is belangrijk dat je de juiste modelovereenkomst kiest. Bovendien laten de modelovereenkomsten van de Belastingdienst ook ruimte voor aanpassingen. De geel gemarkeerde teksten mogen niet worden aangepast en toegevoegde of aangepaste teksten mogen niet indruisen tegen deze gemarkeerde teksten. Om problemen te voorkomen, is het aan te raden om het aanpassen van een modelovereenkomst over te laten aan een jurist.

Aangepaste modelovereenkomst laten controleren

Pas je zelf de modelovereenkomst aan? Dan kan je deze door MKBrecht.nl laten beoordelen. Wij gaan na of de modelovereenkomst correct is aangepast en of het oordeel “geen loondienst” blijft gelden. Daarnaast focussen we bij onze ContractCheck™ ook op andere juridische aandachtspunten. We gaan na of de overeenkomst wel passend is en of er geen risico’s aan de gemaakte afspraken kleven.

Ook voor vragen met betrekking tot deze overeenkomst staan wij voor jou klaar. Zo is het heel soms mogelijk om alsnog van de geel gemarkeerde bepalingen af te wijken. Dat hoeft heus niet altijd te betekenen dat de opdrachtnemer dan in loondienst is, maar voorzichtigheid is toch geboden. Tijdens een juridisch adviesgesprek lichten we dit voor je toe.