Zijn plaspauzes op de werkvloer verplicht?

In sommige bedrijven is het zo druk dat er bijna geen tijd is voor het plassen. Want machines moeten blijven draaien, bussen moeten tijdig aankomen en ruitenwassers mogen niet zomaar even ergens binnenspringen. Maar hoe moet je daar als werkgever mee omgaan? Is een plaspauze een recht en moet je plaspauzes inplannen? MKBrecht.nl legt het voor jou uit.

Verplichte plaspauze is geen must

Als werkgever moet je afdoende mogelijkheden bieden voor plaspauzes. Het opleggen van verplichte plaspauzes waarbij het werk even wordt stilgelegd, is daarbij niet verplicht. Toch legden in 2018 overal in Nederland buschauffeurs het werk neer omdat zij meenden te weinig plaspauzes te krijgen. De ondernemingsraad bij busmaatschappij Keolis trachtte daarbij een verplichte aaneengesloten plaspauze van vijf minuten af te dwingen per drie uur werk. De rechter oordeelde recent dat zo’n verplichte plaspauze niet nodig is indien de werknemers, volgens de werkregeling en de beschikbare sanitaire stops, voldoende mogelijkheden krijgen om te plassen wanneer het nodig is.

Er moet voldoende sanitaire capaciteit zijn

De wetgeving verschaft niet meteen duidelijkheid over hoeveel toiletten er voor het personeel beschikbaar moeten zijn. Wel moeten er een “voldoende aantal toiletten aanwezig ” zijn. Over het algemeen raadt men aan dat er per 15 werknemers van hetzelfde geslacht minimaal één toilet moet zijn. Indien er meer dan tien werknemers van verschillende geslachten zijn, voorzie je een apart herentoilet. Ook een wasbak om de handen te wassen, is noodzakelijk. Dit voorzie je niet alleen op de werkplek, maar bijvoorbeeld ook op de werf. In het geval van buschauffeurs wil dit dan weer zeggen dat er onderweg voldoende stopplaatsen moeten zijn die voorzien zijn van een toilet en een wasbak.

Er moet tijd zijn om naar het toilet te gaan

Indien werknemers vrij het werk kunnen onderbreken, stelt er zich geen probleem. In het geval van buschauffeurs ligt het inderdaad moeilijker. In bovenstaande zaak zag de rechter er daarentegen geen probleem in omdat Keolis zelf aangaf nooit chauffeurs terecht te wijzen indien de bus te laat is door een sanitaire stop. In productiefaciliteiten volstaat het dus ook dat een werknemer de machine kan stilleggen of de bediening door een andere werknemer laat overnemen, terwijl hij of zij het sanitair gebruikt. Indien verder ook de regels rond pauzes op de werkvloer worden gerespecteerd, volstaan dergelijke spontane plaspauzes.

Goed werkgeverschap primeert

In principe zijn er verder geen regels over plaspauzes. In een reglement, arbeidsovereenkomst of zelfs in een cao kunnen daar echter wel afspraken over worden gemaakt. Zo kan men bijvoorbeeld het aantal plasmomenten beperken, maar men mag dat uiteraard niet doen indien medische redenen spelen. Toch mag je daar als werkgever niet te ver mee gaan, want je moet je natuurlijk nog steeds gedragen als een goed werkgever. Ook zal je duidelijk moeten communiceren over de doelstelling van dergelijke maatregelen. Dat een beveiligingsagent niet zomaar zijn locatie mag verlaten voor een klein plasintermezzo, is logisch. Maar dat een boekhouder niet even de aardappelen mag afgieten? Dat ruikt toch eerder naar pestgedrag dan naar goed werkgeverschap.

Laat je personeelsreglement plaspauzes opstellen of controleren door MKBrecht.nl

Zijn vrije plaspauzes in jouw onderneming niet mogelijk? Dan is het niet zo gek dat je daarover een aantal afspraken over maakt en over een heleboel andere dingen. Leg de afspraken gewoon vast in een personeelsreglement (of personeelshandboek) zodat je werknemers duidelijk de spelregels kennen. Laat die dan natuurlijk wel opstellen of controleren door MKBrecht zodat je zeker weet dat je binnen de wetgeving werkt en dat je handelt als goed werkgever. En dat dat breder is dan alleen de plaspauzes, moge duidelijk zijn.