Omgaan met copycats en optreden tegen auteursrechtelijke inbreuken

Het internet zit vol met bedriegers en copycats. Als iemand jouw foto’s steelt, je productbeschrijvingen kopieert of je website namaakt, is het vaak mogelijk om hiertegen op te treden. Het is wel belangrijk dat je dat correct doet. Hoe het werkt, waarop je moet letten en wat de alternatieven zijn, leggen wij in dit artikel voor je uit. Als je hier meer informatie over wilt, kan je erover spreken met een van onze juristen of advocaten.

Succesvol ondernemerschap en de problematiek van copycats

Vrijwel alle succesvolle ondernemingen krijgen vroeg of laat met copycats te maken. Het bedrijf Meta is recent bijvoorbeeld een offensief gestart tegen websites die lijken op Facebook, Instagram of WhatsApp. Deze websites worden vooral gemaakt om inloggegevens te stelen. Volgens Meta zijn er sinds 2019 al meer dan 39.000 soortgelijke websites gemaakt.

Onlangs liet Shimano, een producent van onder meer fietsonderdelen, een nepwebshop uit de lucht halen. Deze webshop deed zich voor als een officiële Shimano-webshop. Het zijn slechts enkele recente voorbeelden van hoe succesvolle bedrijven met copycats te maken krijgen. Het zijn daarbij heus niet altijd volledige websites die worden nagemaakt. Soms is het veel subtieler en worden bijvoorbeeld foto’s of teksten onrechtmatig overgenomen. Ook dat zijn voorbeelden van inbreuken op het auteursrecht.

Actief op zoek gaan naar inbreuken

Copycats hebben vaak al veel mensen in het ootje genomen voordat bedrijven dat doorhebben. Daarom is het belangrijk om inbreuken actief op te sporen, want enkel zo kan je er wat tegen beginnen. Bij inbreuken op beeldmateriaal zijn er heel wat handige tools die je daarbij kunnen helpen. Een voorbeeld daarvan is Google Reverse Image Search, het tegenovergestelde van Google Image Search. Bij Google Reverse Image Search upload je een afbeelding of de hyperlink naar de afbeelding en krijg je meteen vergelijkbare afbeeldingen te zien. Hierdoor vind je snel snoodaards die jouw afbeeldingen hebben gestolen. Soortgelijke diensten die je daarbij helpen zijn imgSeek en TinEye. Het opsporen van merkinbreuken is vaak iets moeilijker. Als je vaak te maken krijgt met merkinbreuken is het uitbesteden aan gespecialiseerde merkenbureaus interessant.

Bewijzen verzamelen en optreden tegen inbreuken

Als je een inbreuk op het spoor bent gekomen, is het belangrijk om bewijzen te verzamelen. Noteer bijvoorbeeld de URL, maak screenshots waarop de datum zichtbaar is en gebruik tools als Google Cache. Zorg er ook voor dat je zelf goed beslagen ten ijs kan komen en verzamel alvast bewijzen die aantonen dat jij wel degelijk de auteursrechthebbende bent. Vervolgens kan je tegen de inbreuk optreden. Je hebt natuurlijk verschillende opties. Je kan bijvoorbeeld vragen om te kappen met de inbreuk en de tegenpartij verbieden om de handelsnaam, de foto of de tekst nog te gebruiken. Daarnaast kan je een schadevergoeding en/of winstafdracht bekomen.

Onderhandelen en naar de rechtbank stappen

Als het er niet meteen op lijkt dat de tegenpartij slechte bedoelingen had, kan je eerst trachten om er samen met de inbreukpleger uit te komen. Verzend een ingebrekestelling en onderhandel over een passende vergoeding. Doe dat bij voorkeur schriftelijk, bijvoorbeeld per brief of mail, zodat er bewijzen van zijn. Na de onderhandelingen kan er bijvoorbeeld een licentieovereenkomst tot stand komen, met afspraken over jouw vergoedingen en wat de tegenpartij met jouw werk mag doen.

Als dat geen oplossingen oplevert, kan je naar de rechter stappen. Dan moet je wel eerst zelf de deurwaarderskosten en de griffierechten betalen. Als je een advocaat inschakelt, lopen de kosten verder op. De winnaar kan gelukkig de kosten bij de tegenpartij verhalen.

Als de tegenpartij slechte bedoelingen had en bijvoorbeeld mensen wilde oplichten, kan je meteen aangifte doen bij de politie. De politie zal dan een onderzoek starten en trachten om de oplichters voor de rechtbank te brengen. Dat heeft niet altijd veel succes. Oplichters verdwijnen vaak met de noorderzon eenmaal hun praktijken aan het licht worden gebracht.

Uitbesteden of zelf doen

Als je dit alles liever niet zelf doet, zijn er ook bedrijven die je ontzorgen. Zeker voor kleine bedrijven is het vaak interessant om het opsporen van en het optreden bij inbreuken op het auteursrecht of het merkenrecht uit te besteden. Zo kan je je focussen op andere taken.

Een voorbeeld van zo’n bedrijf is Pixsy. Dergelijke bedrijven maken gebruik van krachtige software om auteursrechtinbreuken op te sporen. Bovendien gaat men ook actief de inbreukpleger achterna. Ze kunnen hosts vragen om de afbeelding offline te halen of ze bekomen een passende (schade)vergoeding voor het gebruik ervan. Meestal werken ze met no-cure-no-payformules, maar de fees lopen wel op tot 50% van de verkregen vergoeding. Zoals eerder aangehaald zijn er ook merkenbureaus die voor jou optreden en die op zoek gaan naar merkinbreuken.

Juridisch advies bij copycats

Copycats kopiëren je website vaak niet een-op-een. Integendeel, ze nemen bepaalde elementen van je huisstijl over of ze kopiëren een enkele afbeelding. Ondernemers weten vaak niet of en hoe ze hiertegen kunnen optreden. Ook het opstellen van een ingebrekestelling vinden ze vaak heel moeilijk.

Wij raden daarom aan om er vooraf even over te spreken met onze experts. Onze specialisten gaan na wat je mogelijkheden zijn en stellen de ingebrekestelling voor jou op. Vind je een akkoord met de tegenpartij? Laat zo’n akkoord dan in een overeenkomst gieten. Ook daarmee staan wij je bij. Plan een intakegesprek in en roep copycats zo snel mogelijk een halt toe.