De borgstellingsovereenkomst: extra zekerheid voor de schuldeiser

Soms zal een contractspartij extra garanties willen voordat hij een overeenkomst aangaat. Als de tegenpartij die garanties niet kan bieden, kan een ander dat misschien wel doen. Neem bijvoorbeeld een verhuurder van een bedrijfsruimte. Deze verhuurder wil in principe wel verhuren aan een bedrijf, maar dat bedrijf is nog nieuw en heeft nog geen inkomsten. Het risico dat de verhuurder niet wordt betaald, is dan erg groot. Een oplossing is dat iemand anders zich borg stelt, bijvoorbeeld een bevriend bedrijf of een bestuurder. Dat neemt het risico voor de verhuurder weg.

Borgstellingsovereenkomst biedt extra zekerheid

Een eerste mogelijkheid is een borgstelling, ook wel eens een garantstelling of een garantieverklaring genoemd. Bij een borgstelling staat een derde ervoor in dat een schuldenaar zijn verplichtingen ten opzichte van de schuldeiser nakomt. Hiervoor zal men een borgstellingsovereenkomst opstellen. Hoewel zo’n overeenkomst in principe ook mondeling kan worden gesloten, is het altijd aan te raden om het op papier te zetten. Soms is dat zelfs verplicht.

Een borgstellingsovereenkomst kan worden gesloten voor een reeds bestaande verbintenis of voor een verbintenis die in de toekomst zal ontstaan. Het is dan wel belangrijk dat het voldoende bepaalbaar is wat deze toekomstige verbintenis is. Het kan bijvoorbeeld gaan om het betalen van de huur in het kader van een huurovereenkomst. Dan is het belangrijk om te verwijzen naar deze huurovereenkomst.

De borgsteller moet betalen als de schuldenaar dat niet doet

Kenmerkend aan een borgstellingsovereenkomst is dat de borg of de borgsteller pas kan worden aangesproken als de schuldenaar zelf zijn verplichtingen niet nakomt. De schuldeiser moet dus eerst bij de schuldenaar aankloppen. Pas als het daar niet lukt, kan hij de borg aanspreken. Het is wel zo dat de borg dezelfde verweermiddelen heeft als de schuldenaar. Als de schuldenaar bijvoorbeeld weigert om te betalen omdat de leverancier foute producten heeft geleverd, kan de leverancier niet zomaar de borg aanspreken. De borg kan namelijk net hetzelfde verweer voeren. De borgstelling mag de verweermogelijkheden niet uithollen.

Als de borg daadwerkelijk moet betalen, is hij zijn geld overigens niet per se kwijt. Hij kan de betaalde bedragen namelijk terugvorderen bij de schuldenaar. Als de schuldenaar uiteindelijk niet kan betalen of failliet gaat, blijft de borg wel met lege handen achter.

Borgstellingsovereenkomst en regels voor particulieren

Omtrent de borgstelling zijn er wettelijke regels. Deze regels hebben vooral betrekking op particulieren die zich borg stellen. Een van de belangrijkste voorwaarden bij particulieren is dat er steeds een schriftelijke overeenkomst moet zijn, een mondelinge borgstellingsovereenkomst volstaat niet. Verder moet er bij particulieren steeds een maximumbedrag zijn opgenomen. Zo’n maximumbedrag is er om particulieren te beschermen. Men stelt zich bijvoorbeeld borg voor een maximum van 10.000 euro. Houd er wel rekening mee dat er bovenop dit bedrag wel nog steeds rente of incassokosten kunnen worden berekend als de borg zijn verplichting niet nakomt.

Ook om particulieren te beschermen, zijn er wettelijke regels omtrent de duur van de borgstellingsovereenkomst. Een borgstellingsovereenkomst voor een onbepaalde tijd is geldig, maar kan steeds worden opgezegd. Een borgstellingsovereenkomst voor een bepaalde tijd kan niet worden opgezegd, tenzij deze tijd langer is dan vijf jaar. In het laatste geval kan de overeenkomst vanaf het vijfde jaar wel gewoon worden opgezegd.

De bovenstaande regels gelden enkel voor particulieren die zich borg stellen. Wie bijvoorbeeld de meerderheid van de aandelen van een bv heeft en handelt als bestuurder, handelt niet als particulier. Dan gelden deze regels niet en dan speelt alleen de contractsvrijheid een rol. Er hoeft dan geen maximumbedrag te worden overeengekomen en er kunnen andere afspraken worden gemaakt omtrent de opzegging.