De zin en de onzin van de copyright notice bij foto’s en websites

De copyright notice, bekend als het ©-symbooltje, zie je vaak terugkomen onder foto’s of onderaan een website. Met dit symbooltje wil men aangeven dat er auteursrecht rust op wat je ziet. Soms wordt er ook extra informatie aan toegevoegd, zoals een jaar of een naam. Eigenlijk heeft dat tekentje weinig juridische waarde in Nederland, maar toch kan het geen kwaad om het te gebruiken. We leggen uit hoe het zit en hebben het over de zin en de onzin van het ©-symbool.

Copyright notice is niet verplicht in Nederland

In tegenstelling tot wat sommigen denken, is het niet verplicht om een copyright notice onder je website of onder een foto toe te voegen om bescherming te genieten. Het is niet omdat er geen symbooltje onder een foto staat dat de foto niet wordt beschermd door het auteursrecht. Het is ook een van de dingen die het auteursrecht bijzonder lastig maakt, want het is vaak helemaal niet duidelijk of er iemand auteursrecht heeft op een bepaald werk. Daarom kan je maar beter het zekere voor het onzekere nemen en geen foto’s of teksten van het internet plukken. Maak ze zelf of kies voor een passende licentie.

Als een copyright notice niet verplicht is, waarom zie je het dan zo vaak verschijnen? Dat heeft vooral te maken met Amerikaanse invloeden. In de Verenigde Staten was een copyright notice tot 1989 wel verplicht. Zonder het symbooltje kon je het auteursrecht op het werk niet claimen. Die regel behoort intussen tot het verleden, maar het heeft er wel nog steeds een belangrijk nut: het toont aan dat de copycat slechte bedoelingen heeft. Het was namelijk heel duidelijk dat hij het niet mocht kopiëren en hij heeft dat toch gedaan! Dat levert je in de Verenigde Staten een hogere schadevergoeding op. Daarom blijft het er interessant om een copyright notice onder een foto te plaatsen.

In ons land maakt het voor de schadevergoeding geen sikkepit uit, maar wij kennen hier dan ook geen punitive damages. Bij ons moeten schadevergoedingen de werkelijke schade vergoeden en dienen ze niet om te straffen, daar hebben we het strafrecht voor. Toch is het gebruik van de copyright notice vanuit de Verenigde Staten ook naar Nederland overgewaaid en is het hier intussen goed ingeburgerd.

De copyright notice biedt ook voordelen

Hoewel het ©-symbool in ons land geen echte juridische waarde heeft, is het wel een goed idee om het op te nemen. Het heeft namelijk een waarschuwingsfunctie. Mensen die niet goed weten hoe het auteursrecht werkt, herkennen het symbool en begrijpen meteen dat ze de foto niet zomaar mogen kopiëren. Dat bespaart je veel gedoe, want hoewel je bij inbreuken schadevergoedingen kan claimen, is het toch gewoon fijner dat je niet met copycats te maken krijgt.

Daarnaast wordt het vooral interessant als je extra informatie aan het symbool toevoegt, zoals de naam van de maker van het werk. Denk bijvoorbeeld aan een vermelding als © Jantje Janssens. Als iemand jouw foto wil gebruiken en daarvoor wil betalen, kunnen ze jou tenminste vinden. Nog beter is het als je meteen linkt naar een infopagina. Als producent kan je op zo’n pagina bijvoorbeeld bloggers de toestemming geven om de foto te gebruiken om jouw product te promoten. Zo hoef je niet op duizend-en-een mails te reageren en is alles meteen duidelijk. Geef dan wel aan onder welke voorwaarden ze dat mogen doen. Bepaal bijvoorbeeld dat ook zij de vermelding onder de foto dienen te plaatsen. Ten slotte heeft zo’n copyright notice mét een naam wel een (heel) klein beetje juridisch nut. Volgens de Auteurswet wordt namelijk vermoed dat de naam van de persoon die bij het werk staat de auteursrechthebbende is. Dat maakt het eenvoudiger om te bewijzen dat jij de rechthebbende bent.

Advies bij vragen omtrent het auteursrecht

Samengevat kunnen we stellen dat een copyright notice enerzijds weinig juridische waarde heeft, maar dat het anderzijds ook weinig kwaad kan om het op te nemen. Het bij je foto’s en op je website vermelden, is met andere woorden geen slecht idee. Dit natuurlijk op voorwaarde dat je wel degelijk het auteursrecht op het afgebeelde hebt. Je naam vermelden bij foto’s waarop je enkel een licentie hebt, doe je natuurlijk niet. Dat kan je gedoe opleveren. Als je hier vragen over hebt, staan wij je graag te woord.