Is een website aansprakelijk voor fake Bitcoinadvertenties?

Het gaat ongelofelijk hard voor de cryptosector en cryptobedrijven geven vaak grote budgetten uit aan betaalde advertenties, banners, sponsordeals en dergelijke meer. Veel van deze bedrijven bedoelen het ongetwijfeld goed, maar spijtig genoeg telt de cryptosector ook arglistige partijen en oplichters. En ook deze partijen maken vaak gebruik van advertenties, tweets en advertorials.

Steeds vaker krijgen Nederlandse websites verzoekjes van cryptobedrijven om bijvoorbeeld een betaalde advertorial te posten. Voor blogeigenaren is het moeilijk om te weten welk cryptobedrijf al dan niet te vertrouwen is. Heel relevant zijn twee recente uitspraken omtrent de aansprakelijkheid van Google (ECLI:NL:RBAMS:2022:2638) en Twitter (ECLI:NL:RBAMS:2022:2637) voor nepadvertenties en -tweets. We bespreken deze zaken.

Oplichters publiceren nepadvertenties en -tweets

De aanleiding voor deze zaak waren nepadvertenties die via het advertentienetwerk van Google op het internet zijn verschenen. Ook werden er scamtweets op Twitter geplaatst. Daarbij werd er steeds een afbeelding van een bekende Nederlander gebruikt, uiteraard zonder de toestemming van deze BN’er. Nadat de internetgebruiker op het bericht klikte, kwam de bezoeker uit op een website waarop men zou kunnen investeren in Bitcoins.

Jort Kelder, een van de bekende Nederlanders van wie het portret werd misbruikt, daagde Google en Twitter voor de rechter. Hij vindt dat deze platforms fouten hebben gemaakt door de nepadvertenties toe te laten. Jort Kelder sprak niet de partijen die de nepadvertenties plaatsen aan, enkel de internetplatforms waarop ze werden geplaatst. Dat is niet onlogisch, want het is vaak moeilijk om de identiteit van dergelijke oplichters te achterhalen.

Er kan Google en Twitter geen verwijt worden gemaakt

De rechter volgde de mening van Jort Kelder niet. In beide zaken oordeelt de rechter dat de verantwoordelijkheid met betrekking tot nepadvertenties en neptweets in de eerste plaats ligt bij degene die ze plaatst en niet bij het platform waarop ze worden geplaatst. De rechter geeft ook aan dat er bij het klikken op de nepadvertentie eigenlijk nog niks gebeurt, dan is er nog geen schade. Pas na het achterlaten van de gegevens op deze website treedt de schade op. De gegevens worden dan misbruikt om het slachtoffer te bellen. Men tracht dan het slachtoffer te overhalen om geld over te maken naar het nepplatform.

Enkel als een internetplatform als Google of Twitter zelf een verwijt kan worden gemaakt, is het aansprakelijk. Volgens de rechtbank is dat in deze zaak niet het geval, omdat de twee bedrijven al voldoende technische voorzorgsmaatregelen hebben getroffen om nepberichten en nepadvertenties te voorkomen. De rechtbank beslist wel dat Google de gegevens van de adverteerder aan Kelder moet geven, zodat hij eventueel achter de adverteerder aan kan gaan.

Opletten bij malafide adverteerders

Deze uitspraak geeft websites en internetplatforms echter geen vrijgeleide om malafide berichten van nepadverteerders te plaatsen. Ook voor kleine website-eigenaars is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te treffen en om controles uit te voeren. Het is natuurlijk nooit met 100% zekerheid te zeggen of een adverteerder al dan niet betrouwbaar is, maar een klein onderzoek naar de adverteerder kan geen kwaad. Onbetrouwbare adverteerders delen vaak heel weinig tot geen gegevens, zijn niet ingeschreven bij de KvK en willen veelal betalen met Bitcoins of via platforms als PayPal.

Daarnaast is het aan te raden om goede afspraken te maken met de adverteerder. Een vrijwaringsbeding is daarbij heel nuttig. Heb je hier nog vragen over? Wij zijn onder andere thuis in het aansprakelijkheidsrecht en informeren je graag verder.