Is er nu wel of geen handhaving van de Wet DBA?

Ondanks eerdere plannen heeft de Belastingdienst aangekondigd dat zzp’ers in 2025 nog geen boetes voor schijnzelfstandigheid zullen krijgen. Oorspronkelijk zou men vanaf 2025 beginnen te handhaven en consequent boetes uitdelen bij schijnzelfstandigheid, maar dat plan gaat met andere woorden niet door. Het is echter niet zo dat men dit jaar niet dient op te letten, integendeel. De Belastingdienst zal namelijk wel naheffingen opleggen aan werkgevers. De werkgever kan dan worden verplicht om met terugwerkende kracht loonbelasting en sociale premies te betalen. Hierdoor kan schijnzelfstandigheid alsnog een gepeperde rekening opleveren.

Handhaving Wet DBA: niet meteen zware gevolgen voor zzp’ers
Voor zzp’ers betekent dit enerzijds een geruststelling, maar anderzijds blijft het toch belangrijk om alert te zijn. Het is namelijk belangrijk dat een zelfstandige ook daadwerkelijk zelfstandig opereert. Daarbij gaat het niet alleen om wat op papier staat, maar ook om hoe het er in de praktijk aan toegaat. Een zelfstandige heeft bijvoorbeeld veel meer vrijheid dan een werknemer. Een werknemer staat onder direct hiërarchisch toezicht bij de uitvoering van de arbeidsovereenkomst, terwijl een zelfstandige veel meer vrijheid heeft bij het behalen van het resultaat. Ook kan een zelfstandige in principe zelf kiezen wanneer hij al dan niet werkt of met vakantie gaat, terwijl een werknemer dit niet kan. Dit zijn geen onbelangrijke praktijkverschillen.

Opdrachtgevers moeten wel goed opletten

Voor opdrachtgevers blijft het belangrijk om de juiste afspraken te maken met zzp’ers. Het ontbreken van een gezagsverhouding is een van de cruciale kenmerken van een zelfstandige relatie. Ook zal een zzp’er de vrijheid moeten krijgen om bij meerdere opdrachtgevers aan de slag te gaan en zal een zzp’er geen recht hebben op doorbetaling bij ziekte. Natuurlijk blijft maatwerk wel mogelijk. Indien dit om praktische redenen of veiligheidsvereisten noodzakelijk is, kan bijvoorbeeld worden verlangd dat de zzp’er zijn activiteiten op bepaalde tijdstippen uitvoert. Dit moet geval per geval worden bekeken.

Strengere handhaving zit in de pijplijn

In ieder geval werkt de overheid aan een meer structurele oplossing. Op termijn zal er dus wel degelijk worden gehandhaafd op de Wet DBA. Daarom is het belangrijk om situaties nu al op orde te brengen. Hoe dan ook lijkt het erop dat men eerst achter de opdrachtgever aan zal gaan. Daarnaast wordt uitdrukkelijk ingezet op een zachte landing. Bij een bedrijfsbezoek zal de Belastingdienst bijvoorbeeld eerst informeren en het bedrijf de kans geven om de bedrijfsvoering te verbeteren. Pas bij een volgend bezoek zal men boekenonderzoeken instellen, wat tot naheffingsaanslagen kan leiden. Ook heeft de Belastingdienst aangegeven dat het in principe niet verder zal corrigeren dan tot 1 januari 2025.