Merkinbreuk voor webshop die PlayStation 5 laat vooruitbestellen

Sinds 19 november 2020 is de nieuwe PlayStation 5 in Nederland te koop, hoewel veel gamers er door productieproblemen nog steeds geen wisten te bemachtigen. Nochtans konden geïnteresseerden er al in mei vorig jaar één bestellen. Op dat moment had producent Sony echter nog niks over de nieuwste PlayStation gecommuniceerd en hier helemaal geen toestemming voor verleend. Sony sprak van een merkinbreuk en trok naar de rechtbank.

Voorafgaande feiten

In deze zaak (ECLI:NL:RBAMS:2020:6125 ) had de gedaagde een eenmanszaak. Al in mei 2020, maanden alvorens de PlayStation op de Nederlandse markt terechtkwam, had hij via zijn webshop de mogelijkheid geboden om de PlayStation 5 vooruit te bestellen. Geïnteresseerden dienden daarvoor 499 euro te betalen, terwijl het nog helemaal niet duidelijk was wat de PS5 zou gaan kosten. Zelfs over het uiterlijk van de PS5 of over de beschikbare spellen was toen nog niets bekend, terwijl er volgens een gelijkaardige formule ook al games – waaronder het onbestaande GTA VI – konden worden besteld. De gedaagde beloofde geïnteresseerden dat hij de PS5 op de eerste dag van de release zou leveren, inclusief 50 euro gratis PSN-tegoed.

Het klinkt gek, maar de bestellingen stroomden al snel binnen. Dit onder meer omdat de gedaagde gaming-influencers inschakelde om zijn concept te promoten. Dit blijkt althans uit een video die online consumentenprogramma #BOOS eraan heeft gewijd. Het hoeft uiteraard niet te verbazen dat het al snel negatieve reviews regende toen de website, volgens de gedaagde door een DDoS-aanval, uit de lucht werd gehaald. Mensen kregen hun geld niet terug, er werd niet geleverd en #BOOS werd ingeschakeld.

Sony stelde voor om te schikken

Wat de consumenten op dat moment niet wisten, is dat ook Sony de gedaagde een brief had gestuurd omdat hij inbreuk maakte op hun merkenrechten en zich van oneerlijke handelspraktijken zou bedienen. Sony is namelijk de houder van verschillende woord- en beeldmerken, zoals PlayStation en PS. Het gaat zowel om Beneluxmerken als om Uniemerken. Het had de gedaagde nooit toestemming verleend om deze merken op zijn website te gebruiken.

Sony sommeerde de gedaagde dan ook om zijn website offline te halen, een opgaaf te bezorgen van alle gegenereerde inkomsten en een onthoudingsverklaring te ondertekenen. Niet veel later haalde hij de website inderdaad offline, maar aan de andere eisen gaf hij geen gehoor.

Na een tweede sommatie reageerde de gedaagde wel. Hij gaf aan dat er totaal geen inkomen verdiend is en deed Sony een markant tegenvoorstel: “het enige wat ik zou kunnen doen toch doorgaan met het concept […] zo kan sony mij helpen succesvol te worden en ik kan dan ook eventuele schade voor sony als tussenpersoon terug betalen met mijn marketings strategieen met de officiele erkenning met sony interactive kunnen we een succesvolle samenwerking genereren Ik hoop dat ik hier een aanbod kan krijgen.” Sony heeft daarop aangegeven niet geïnteresseerd te zijn in zo’n samenwerking en stelde voor om te schikken voor een bedrag van 1.000 euro.

Spoedprocedure bij Rechtbank Amsterdam

Een betaling bleef uit en Sony trok naar de rechtbank. Het eiste dat de gedaagde het bevel krijgt zich te onthouden van inbreuken op de merk- en auteursrechten van Sony, opgaaf doet van alle inkomsten zodat Sony de schade kan begroten en dat gedaagde veroordeeld wordt tot de door Sony gemaakte proceskosten ten bedrage van 7.571,50 euro. Volgens Sony had de gedaagde namelijk inbreuk gemaakt op hun merk- en auteursrechten, had hij consumenten misleid en geld afhandig gemaakt en had hij daarbij de goede naam van Sony misbruikt.

De gedaagde voerde wel degelijk verweer. Hij verklaarde dat hij een samenwerking wilde aangaan met Sony, maar daar eerst geld voor nodig had. En daarvoor had hij zijn pre-ordershop bedacht. Daarnaast voerde de gedaagde aan dat Sony geen schade heeft geleden omdat hij alle klanten heeft terugbetaald en zij gewoon elders een Playstation 5 zullen kopen. Ten slotte geeft de gedaagde aan dat hij niet voornemens is om iets aan Sony te betalen. Hij haalde ten slotte aan dat de gevorderde proceskosten te hoog zijn en dat de vorderingen moeten worden afgewezen.

Gepeperde rekening voor merkinbreuken

De rechter oordeelde dat de gedaagde wel degelijk inbreuk heeft gemaakt op de Uniemerken en het Beneluxmerk van Sony. Daarnaast oordeelde de rechter dat er sprake is van een auteursrechtinbreuk omdat de gedaagde de covers van verschillende games, zoals Gran Turismo en Ghost of Tsushima, op zijn website had weergegeven. Hij had weliswaar met de nodige creativiteit de PS4-spelletjes aangepast zodat het een PS5-versie leek te zijn, maar de gebruikte afbeeldingen waren wel gewoon identiek. De gedaagde werd veroordeeld tot de betaling van de proceskosten en het voorleggen van een inkomstenopgaaf. Eventueel komt daar dus nog een schadevergoeding bovenop.

Vier belangrijke lessen uit deze zaak

Deze zaak leert ons vier dingen. In de eerste plaats toont het aan dat je moet opletten met het gebruik van beeld- en woordmerken als je pre-orders aanbiedt. Dit kan namelijk enkel als je de toestemming hebt van de merkhouder. Ten tweede leert deze zaak ons dat je maar beter geen webshop uitbaat via een eenmanszaak. De gedaagde moet nu flink dokken en is gewoon aansprakelijk met zijn privévermogen. Daarnaast toont deze zaak aan dat schikken soms interessanter is dan procederen. Ten slotte is het eveneens een waarschuwing voor alle influencers die schadeclaims willen voorkomen: let op met wat je promoot. Als je hier nog vragen over hebt, staan wij natuurlijk voor je klaar.