Waarop heeft de handelsagent recht bij de beëindiging van de agentuurovereenkomst?

Een handelsagent wordt gezien als een economisch kwetsbare partij en geniet hierdoor een verregaande wettelijke bescherming, geïnspireerd door Europese regelgeving. Meestal zal de handelsagent bij de beëindiging van de agentuurovereenkomst recht hebben op een klantenvergoeding. MKBrecht.nl legt uit wanneer dat het geval is en hoe hoog die klantenvergoeding moet zijn.

Drie voorwaarden voor het recht op een klantenvergoeding

Opdat de handelsagent aanspraak kan maken op een klantenvergoeding of goodwillvergoeding, moet er aan drie voorwaarden voldaan zijn. In de eerste plaats is het natuurlijk vereist dat de handelsagent nieuwe klanten heeft aangebracht of de overeenkomst met bestaande klanten aanzienlijk heeft uitgebreid.

Daarnaast moet deze uitbreiding of moeten de nieuwe klanten een aanzienlijk voordeel opleveren. Er moet dus worden aangenomen dat je in de toekomst van deze klanten relevante nieuwe bestellingen mag verwachten.

Ten slotte is het vereist dat de handelsagent zelf piept en aangeeft aanspraak te willen maken op de klantenvergoeding. De handelsagent heeft hiervoor één jaar de tijd. Doet de handelsagent dat niet tijdig, dan verliest hij zijn recht op een klantenvergoeding.

Uitzonderingen waarbij handelsagent geen recht heeft op een klantenvergoeding

Omdat je in de toekomst ook voordeel haalt uit bovenstaande activiteiten van de handelsagent, heeft de handelsagent in principe recht op een goodwillvergoeding. Enkel in uitzonderlijke situaties zal dat niet geval het zijn.

Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de beëindiging van de agentuurovereenkomst te wijten is aan omstandigheden die eigen zijn aan de handelsagent, zoals een opzegging ten gevolge van een schending van het non-concurrentiebeding of door het faillissement van de handelsagent. Ook wanneer de handelsagent zelf de overeenkomst beëindigt, heeft hij geen recht op een goodwillvergoeding. Wanneer die beëindiging echter kan worden gerechtvaardigd, bijvoorbeeld door pensioen of ziekte, blijft het recht op een goodwillvergoeding echter wel behouden.

Daarnaast verliest de handelsagent het recht op de klantenvergoeding waarin hij, in samenspraak met de principaal, zijn rechten en plichten aan een derde overdraagt. De derde ontvangt dan deze rechten, waardoor de handelsagent er zich niet langer op kan beroepen.

In drie stappen de klantenvergoeding berekenen

Wanneer een handelsagent recht heeft op een klantenvergoeding en daarom verzoekt, volgt de berekening ervan. Deze berekening bestaat uit drie stappen.

Eerst en vooral berekent men het voordeel voor de principaal in functie van de bruto-provisie die de agent met de in aanmerking te nemen klanten heeft verdiend. Dit bedrag wordt gecorrigeerd in functie van de duur van het voordeel, het verloop van het klantenbestand en de versnelde ontvangst van de provisie-inkomsten door de handelsagent (de voordelen manifesteren zich op lange termijn, maar de handelsagent krijgt meteen kapitaal uitgekeerd).

De gecorrigeerde bruto-provisie moet vervolgens een billijkheidscorrectie ondergaan waarbij de vergoeding naar boven of naar beneden wordt bijgesteld in functie van de omstandigheden. Een non-concurrentiebeding of andere clausules in de agentuurovereenkomst die het de handelsagent bemoeilijken om elders activiteiten te ontplooien, kan zo’n opwaartse bijstelling rechtvaardigen. Een dalende omzet van de principaal kan dan weer in een neerwaartse bijstelling resulteren.

Ten slotte moet er rekening worden gehouden met de maximering van de klantenvergoeding. Er wordt per slot van rekening een maximumgrens opgelegd die gelijk is aan het jaargemiddelde van de bruto-provisie, te berekenen over de laatste vijf jaren. Hierbij mag echter geen rekening worden gehouden met eventuele kosten.

Vragen over de klantenvergoeding?

Heeft de handelsagent recht op een klantenvergoeding? Hoe hoog moet de klantenvergoeding zijn? Of wil je een agentuurovereenkomst laten opstellen? Bij MKBrecht.nl ben je aan het juiste adres. Onze juristen stellen graag de nodige documenten voor jou op. Plan een intakegesprek in en bespreek het vandaag nog met een van onze experts.