Als zzp’er aan de slag bij je oude baas? Let op!

Een werknemer die het bedrijf verlaat en vervolgens als zzp’er terugkeert: het komt vaker voor dan je denkt. Denk bijvoorbeeld aan een IT’er wiens contract afloopt en vervolgens een eigen zaakje start, om dan ook zaken te doen met zijn vorige werkgever. Een handige eerste klant, toch? In principe is er niets dat de ex-werknemer verbiedt om zijn vroegere contacten aan te spreken. Maar in sommige gevallen kan er nog steeds sprake zijn van loondienst, waarna de naheffingsaanslagen duur kunnen oplopen.

Belastingdienst is kritisch

Voor een werkgever is het natuurlijk leuk dat een werknemer uit dienst treedt en vervolgens als zzp’er aan de slag gaat. De zzp’er verliest dan de ontslagbescherming, het recht op loondoorbetaling bij ziekte, het recht op vakantiegeld en het recht op een minimumloon. Anderzijds kan de zzp’er beroep doen op fiscale voordelen waar alleen ondernemers op kunnen rekenen. Om te voorkomen dat enkel deze fiscale beweegredenen aan de basis liggen, voert de belastingdienst controles uit. Indien blijkt dat er sprake is van een draaideurconstructie, kan men oordelen dat het dienstverband nooit ten einde liep. Hierbij houdt men met een aantal factoren rekening.

Heeft de zzp’er verschillende opdrachtgevers?

Indien de zzp’er enkel zijn vroegere baas als opdrachtgever heeft, komt men al snel in de problemen. De belastingdienst verlangt van de zzp’er dat hij verschillende opdrachtgevers heeft. Over het algemeen wordt een minimum van drie opdrachtgevers aangeraden, maar dat is ook afhankelijk van de branche waarin men actief is. Daarnaast mag het aandeel van de vorige werkgever in de totale omzet niet te hoog zijn, want ook dat kan de alarmbel doen luiden. De omzet en het aantal gepresteerde uren voor de vorige werkgever mag daarom niet meer dan 70% van de totale omzet of werkzaamheden bedragen.

Is er sprake van zelfstandigheid?

Nu de zzp’er niet langer in loondienst is, is de zzp’er verlost van het juk van de werkgever. Concreet betekent dit dat de zzp’er veel meer vrijheid krijgt. Zo moet de zzp’er in staat zijn om zelf zijn uren te kiezen, kan hij kiezen wanneer hij werkt of vakantie neemt en hoe hij het werk uitvoert. Wanneer de zzp’er voortdurend onder toezicht staat van de ex-werkgever (of zijn aangestelde) en daarbij richtlijnen en aanwijzingen ontvangt, is er eigenlijk niet langer voldaan aan de zelfstandigheidsvereiste. En dan spreekt men opnieuw van een loondienst.

Ook de werkzaamheden spelen een rol

Naast bovenstaande criteria houdt de belastingdienst ook rekening met de werkzaamheden die de zzp’er vroeger uitvoerde en nu uitvoert. Indien de zzp’er hetzelfde werk uitvoert als in loondienst, kan ook dat de overeenkomst uithollen. Men kan dan oordelen dat aan de freelance– of samenwerkingsovereenkomst geen zelfstandige betekenis toekomt en dat het gewoon gaat om de verderzetting van de bestaande overeenkomst. Om discussies te voorkomen plaats je best goed op papier welke activiteiten de zzp’er al dan niet uitvoert en zorg je er natuurlijk voor dat dat niet overeenstemt met de vroegere activiteiten in loondienst.

Wat indien er toch sprake is van schijnzelfstandigheid?

Oordeelt de belastingdienst dat het wel degelijk gaat om schijnzelfstandigheid? Dan wordt de opdrachtgever aangeslagen voor de werkgeverslasten en worden de verschillende aftrekposten in hoofde van de zzp’er gecorrigeerd. De financiële consequenties zijn dan ook niet min.

Overleg daarom vooraf even met een van onze juristen. Zij informeren jou graag maar zorgen er ook voor dat de belastingdienst zo weinig mogelijk munitie heeft. En dat is zowel belangrijk voor de opdrachtgever als voor de zzp’er. Lees ook even waarom de overeenkomst van opdracht van groot belang is voor de zzp’er en de freelancer.