Ondernemen

Welke soorten intellectueel eigendom zijn er en hoe bescherm je ze?

Het is niet mogelijk om zomaar even te zeggen hoe je intellectueel eigendom moet beschermen. Intellectueel eigendom is een verzamelnaam voor verschillende intellectuele eigendomsrechten die allemaal op een andere manier worden beschermd. Sommige soorten intellectueel eigendomsrecht genieten bijvoorbeeld automatisch bescherming, maar voor andere soorten moet je bepaalde formaliteiten vervullen. Hieronder vind je een overzichtje.

Octrooirecht

Het octrooirecht beschermt uitvindingen op producten of technische processen, ook wanneer je ze nog niet meteen op de markt brengt. Het moet wel gaan om technische uitvindingen die nieuw, inventief en industrieel toepasbaar zijn. De uitvinding mag nog niet bekend zijn en mag niet eenvoudig door vakgenoten te bedenken zijn. Een extra voorwaarde is bovendien dat de uitvinding ook wordt gepubliceerd. Anderen krijgen toegang tot de informatie uit je octrooi, maar mogen het octrooirecht niet schenden. Zo draag je toch bij aan de innovatie en vooruitgang.

Een octrooi moet per land worden aangevraagd en geldt maximaal 20 jaar. Nadien is de uitvinding door iedereen te gebruiken. Een octrooiprocedure is vrij lang en duurt in Nederland gemiddeld 18 maanden. Als een uitvinding te snel veroudert, is een octrooi niet de juiste manier om het te beschermen. Een aanvraag dien je in bij het Octrooicentrum Nederland.

Auteursrecht

Het auteursrecht ken je misschien wel onder de Engelse benaming ‘copyright’. Het auteursrecht beschermt de rechten op creatieve werken, zoals een gedichtenbundel, een tekening en software. Het auteursrecht ontstaat automatisch en hoeft niet te worden aangevraagd. Het is wel mogelijk om de datum te laten registreren via het i-DEPOT of via een notarisakte. Op die manier is het duidelijk op welke datum je het auteursrecht hebt verkregen. Als iemand anders ineens een gelijkaardig werk maakt, kan jij dan aantonen dat je als eerste het auteursrecht hebt.

Handelsnaamrecht

Dit omvat de bescherming van de handelsnaam van een onderneming. Het gaat om de naam waarmee een onderneming handeldrijft en die ook voor het publiek bekend is. Net zoals bij het auteursrecht is een registratie niet noodzakelijk. Anderzijds is de bescherming regionaal beperkt. Een lokale bakker kan zich er dan wel tegen verzetten dat een andere bakker in hetzelfde dorp dezelfde handelsnaam gebruikt, maar een provincie verder is dat wellicht geen probleem.

Merkenrecht

Via het merkenrecht genieten ook merken bescherming. Het gaat dan om namen, logo’s of zelfs iconische verpakkingen van producten. Het merkenrecht houdt altijd verband met zo’n producten, zoals het merk Apple dat op elke iPhone terug te vinden is. Soms kan een merk ook een handelsnaam zijn. Ook dat is het geval bij Apple. Merken genieten niet automatisch bescherming maar moeten worden geregistreerd. Dat kan bij het BOIP (Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom).

Tekeningen- en modellenrecht

Bij het tekeningen- en modellenrecht gaat het om 2- of 3-dimensionale tekeningen en modellen met kenmerkende kleuren, vormen, versieringen en/of een typerend materiaalgebruik. Denk bijvoorbeeld aan de vormgeving van een televisie of een smartphone met een typerend patroon en een unieke stijl. Het gaat hierbij niet om de merknaam van het product. Bovendien gaat het alleen om het uiterlijk en niet om de achterliggende technologie die eventueel door het octrooirecht kan worden beschermd. Ook hier is een registratie bij het BOIP noodzakelijk.

Chipsrecht

Producenten van microprocessors, chips, geheugenchips en halfgeleiderproducten kunnen hun intellectuele uitvinding beschermen. Het chipsrecht ontstaat net zoals het auteursrecht automatisch, maar voor de handhaving is een registratie wel verplicht. Zo’n registratie gebeurt bij het Octrooicentrum Nederland.

Kwekersrecht

Het kwekersrecht beschermt uitvinders van nieuwe plantenrassen. De kweker daarvan heeft dan het recht op de verhandeling van de zaden en het vermeerderingsmateriaal van dat plantenras. Het plantenras moet niet alleen nieuw zijn, maar ook aan andere eisen voldoen. Zo moet het plantenras bijvoorbeeld ook te onderscheiden zijn van andere rassen, uniform zijn en bestendig zijn. In Nederland wordt het kwekersrecht aangevraagd bij de Raad voor Plantenrassen.

Databankenrecht

Databanken bevatten vaak gegevens die afkomstig zijn van verschillende bronnen en die niet van de hand van de maker van de databank zijn. Toch worden databanken op verschillende manieren beschermd. Zo kan de databank zelf bescherming genieten door het auteursrecht. Het gaat dan om de bescherming van de creatieve achterliggende broncode of van de unieke en creatieve structuur.

De inhoud van de databank, de data, is automatisch beschermd. Anderen mogen dus niet zonder toestemming gegevens uit de databank opvragen of hergebruiken. Daarvoor hebben ze toestemming nodig. Natuurlijk mogen ze wel zelf trachten om de data op andere manieren te verzamelen. De bescherming geldt in principe tot 15 jaar na de productie van de databank, maar bij grote kwantitatieve of kwalitatieve wijzigingen begint deze termijn opnieuw te lopen. Hierdoor kan een levende databank blijvend bescherming genieten.

Neem contact op met de juristen van MKBrecht.nl en zorg dat jouw intellectueel eigendomsrecht goed is geregeld. De telefonische intake is vrijblijvend.


MKBrecht.nl Bedrijfsjuristen & Advocaten

Met onze brede expertise binnen onze praktijkgebieden bedienen we cliƫnten in uiteenlopende sectoren. Van MKB, beursgenoteerde bedrijven en internationale ondernemingen tot (semi-)overheden en non-profit. We bieden juridische adviezen op alle niveaus, van boardroom tot individuele medewerker. Kenmerkend voor onze dienstverlening zijn de hoge kwaliteit, betrouwbaarheid en verdieping in specialismen.

Op zoek naar:


Meer weten over onze dienstverlening? Bel 085 25000 44

  • Wij werkten o.a. voor:
  • MKBrecht.nl partner
  • MKBrecht.nl partner
  • MKBrecht.nl partner
  • MKBrecht.nl partner

Ontvang onze nieuwsbrief, vol met juridische tips