Soms wordt de consignatieovereenkomst ook een bemiddelingsovereenkomst genoemd. Als je goederen in consignatie levert aan afnemers, dan blijven de goederen jouw eigendom. Op het moment dat de goederen worden verkocht, wordt er met je afgerekend en de partij die de goederen heeft verkocht, wordt daarvoor beloond.

Deze beloning is vaak in de vorm van een percentage over de verkopen. Consignatie is dan ook een bijzondere vorm van bemiddeling.

Je ziet dat kranten en tijdschriften vaak aan de kiosk of de winkel worden geleverd door middel van consignatie. Deze afspraken worden vastgelegd in een consignatieovereenkomst. De kiosk krijgt de kranten en tijdschriften geleverd maar deze blijven eigendom van de uitgever.

Op het moment dat er kranten en tijdschriften worden verkocht, dan rekent de kiosk af met de uitgever. Vaak gaan de niet verkochte kranten en tijdschriften terug naar de uitgever. Voor de verkoopinspanning wordt de kiosk beloond door een percentage van de opbrengsten van de verkochte kranten en tijdschriften.

Dit kom je bijvoorbeeld ook tegen op het moment dat kunst wordt geleverd aan een galerie. De kunst hangt of staat een tijdje in de galerij. Als de kunst wordt verkocht, gaat de verkoopopbrengst terug naar de eigenaar van de kunst onder aftrek van de afgesproken bemiddelingsvergoeding.

Als de kunst niet wordt verkocht, gaat het terug naar de eigenaar van de kunst. Zolang de kunst in de galerij hangt, blijft het eigendom van de kunst bij de kunstenaar zelf of de eigenaar en dus niet bij de galerij.

We onderscheiden twee vormen van consignatieovereenkomsten namelijk de overeenkomst op naam van de verkoper en op naam van de leverancier. Bij consignatie op naam van de verkoper gaat het eigendom van de zaak automatisch over van de leverancier (bijvoorbeeld de kunstenaar) naar de verkopende partij.

Dat houdt in dat de verkopende partij direct een koopovereenkomst kan sluiten met de koper omdat de verkoper eigenaar is geworden van de zaak. Na het sluiten van de verkoopovereenkomst gaan het eigendom onmiddellijk over van de verkoper naar de koper (de klant).

Doordat het eigendom van het goed overgaat op de verkopende partij ( in plaats van de leverancier), is de verkoper degene die het incassorisico draagt. Daarmee wordt bedoeld dat de verkoper moet zorgen dat de koper gaat betalen. Ongeacht of die al dan niet (volledig) betaald, de verkoper moet het volledige verkoopbedrag onder aftrek van zijn bemiddeling betalen aan de voormalig eigenaar.

Bij een consignatieovereenkomst op naam van de eigenaar (in feite de leverancier van de zaak) zal de verkoper namens de eigenaar een koopovereenkomst afsluiten.

Dat houdt in dat er een koopovereenkomst wordt gesloten tussen eigenaar en koper en dat de verkoper daarin bemiddelt. Hier loopt dus de eigenaar het incassorisico en niet de verkoper. Nadat de koopovereenkomst is gesloten, incasseert de verkoper het verkoopbedrag en betaalt hij dit terug aan de eigenaar (en hij houdt daar natuurlijk zijn bemiddeling op in).

Het is belangrijk om te weten dat in beginsel de zaak dus eigendom blijft van de eigenaar. Dit heeft het voordeel dat als de verkoper failliet mocht gaan, de goederen dus niet in de failliete boedel valt van de verkoper omdat het eigendom is van de eigenaar.

Raadpleeg een deskundig jurist voor het opstellen en controleren van je consignatieovereenkomst! 

In de algemene voorwaarden kan een bepaling zijn opgenomen dat de zaak pas eigendom wordt van de nieuwe eigenaar op het moment dat de rekening volledig is betaald.

Dit wordt vaak gedaan om de zaken terug te kunnen halen op het moment dat de rekeningen niet zijn betaald. Bij consignatie is dit anders. Kunst duurt soms lang om te verkopen en de galerie bemiddelt in het vinden van kopers voor kunst.

Het zou onhandig zijn om het eigendom over te dragen aan de kunstgalerij want hiervoor moet iedere keer een factuur worden verstuurd.

Je hanteert een consignatieovereenkomst op het moment dat je de eigendom van de geleverde zaak zelf wilt houden tot het moment dat de verkoop heeft plaats gevonden. Een praktische manier van zaken in eigen beheer houden terwijl een derde partij probeert de zaak voor je te verkopen.

Bij de consignatieovereenkomst staat het eigendom centraal. De zaak wordt geleverd maar het eigendom blijft bij de eigenaar. Je zult bij consignatie een beslissing moeten maken of bij een verkoop van de zaak het eigendom er net voor overgaat naar de verkoper of dat je liever ziet dat de verkoper een koopovereenkomst sluit uit jouw naam.

Als kranten en tijdschriften het onderwerp van de consignatieovereenkomst zijn, dan is het logisch dat je de consignatie op naam van de verkoper zet. Als duurdere zaken het onderwerp zijn van de consignatieovereenkomst zoals kunst, dan zal eerder de andere variant worden gekozen: consignatie op naam van de eigenaar (leverancier).

Laat je hier dus goed over voorlichten door onze juristen zodat je de consequenties goed kunt inschatten.

Als er geen consignatieovereenkomst wordt gebruikt, dan worden er tijdschriften aan een kiosk geleverd die eerst betaald moeten worden door de kioskhouder. De niet verkochte tijdschriften gaan dan retour naar jou en vervolgens moet je een creditfactuur zenden voor de niet verkochte tijdschriften.

Afgezien van het feit dat het arbeidsintensief wordt om de creditfactuur op te maken (tijdschriften hebben verschillende prijzen) ontstaat er ook een extra factuurstroom. Daar zal de kioskhouder niet blij mee zijn afgezien van het feit of hij er gelukkig van wordt om de tijdschriften vooruit te factureren.

Bij kunst kun je niet van een galeriehouder verwachten dat hij de kunst eerst betaalt. Hij zou dan moeten wachten tot de kunst wordt verkocht. Als het niet wordt verkocht, wordt de kunst teruggestuurd en vervolgens moet er een creditfactuur worden verstuurd.

Ook hier zal de galeriehouder er niet gelukkig van worden als hij de kunst uit de galerie moet voorfinancieren. Praktisch werken deze oplossingen niet en daarom is de consignatieovereenkomst in het leven geroepen.