Een freelanceovereenkomst wordt ook wel een overeenkomst van opdracht genoemd. Dis een overeenkomst waarbij de ene partij die een opdracht uitvoert voor een andere partij. De persoon die de opdracht uitvoert is de opdrachtnemer. Dit is vaak een zzp-er (zelfstandig ondernemer). De persoon die de opdracht geeft, is de opdrachtgever, de klant. In de freelance overeenkomst wordt de inhoud van de opdracht vastgelegd.

De freelance overeenkomst en de opdrachtovereenkomst zijn veelvoorkomende overeenkomsten. Wanneer een zzp-er freelancer is, heb je een overeenkomst van opdracht of een freelance overeenkomst nodig. Deze overeenkomst geeft duidelijk de positie van  de freelancer aan en zorgt er dus voor dat dezeniet gezien wordt als een werknemer, maar echt als een externe persoon werkzaamheden verricht.

Het voordeel van een freelance overeenkomst ten opzichte van een arbeidsovereenkomst is dat het bedrijf dat de freelancer inhuurt geen sociale premies hoeft te betalen of rekening hoeft te houden met specifieke rechten van werknemer. Voor de freelancer is het een voordeel dat hij of zij meer geld kan vragen voor zijn werkzaamheden dan hij in loondienst had kunnen krijgen, en dat hij vrij is in het indelen van zijn tijd.

Op basis van de afspraken van de freelance overeenkomst gaan partijen met elkaar samenwerken. Het bedrijf betaalt de freelancer op basis van facturen, en alleen voor de tijd en werkzaamheden die de freelancer/ZZp'er daadwerkelijk heeft gewerkt.

Als je als freelancer/ zzp-er de opdracht uitvoert, ben je niet in loondienst van het bedrijf dat je heeft ingehuurd. Als opdrachtnemer mag je wel enige instructies krijgen en moet je deze als goed opdrachtnemer uitvoeren, maar het mag niet zo zijn dat je onder een gezagsverhouding komt te staan.

Dan is er namelijk sprake van een arbeidsovereenkomst en dat wil je juist vermijden met deze overeenkomst. Omdat je als freelancer doorgaans een hoger uurloon vraagt, kun je daardoor minder werken dan wanneer je in loondienst zou doen en heb je de vrijheid om zelf je tijd in te delen.

Daar staat echter tegenover dat je zelf de risico's draagt, het ondernemersrisico zoals ze dat noemen. Je bent zelf verantwoordelijk voor als je werkloos raakt, arbeidsongeschikt en eventuele aansprakelijkheden voor als je schade veroorzaakt. Daarnaast ben je werkzaam op basis van opdrachten en heb je geen zekerheid wanneer je je volgende klanten weer hebt.

In de freelanceovereenkomst worden (of de opdracht tot het verrichten van diensten) de opdrachtnemer en de opdrachtgever  benoemd. Vervolgens wordt  de opdracht beschreven met het beoogde doel of het resultaat. Vaak is er een bepaalde termijn aan de opdracht verbonden, bijvoorbeeld een termijn van 6 maanden of soms wel een jaar. Soms bedraagt de duur van de opdracht  een aantal uren, waarvoor gefactureerd mag worden.

Verder worden er in de freelanceovereenkomst afspraken gemaakt over de beloning en de startdatum van de opdracht.

In het kader van werken met bedrijfsgevoelige informatie of veel kennis binnen het bedrijf dat de opdracht verstrekt Vaak worden er ook bepalingen opgenomen over geheimhouding en het gaan werken voor de concurrentie. Er zal per opdracht moeten worden gekeken in hoeverre het redelijk is. Dit geldt zowel voor de opdrachtnemer als de opdrachtgever. Je niet houden aan deze afspraken kan hele vervelende gevolgen hebben. Veel bedrijven zijn hier erg gevoelig voor en kiezen vaak de weg naar de rechter om schadevergoeding of genoegdoening af te dwingen.

De freelance overeenkomst mag op geen enkele manier ondergeschiktheid tot uitdrukking brengen. Als opdrachtgever geef je natuurlijk een aantal instructies, voorwaarden of andere regels waar de freelancer zich aan moet houden, maar het is aan de freelancer om de opdracht zelfstandig uit te voeren.

In sommige situaties is, met, de goedkeuring van opdrachtgever, het toegestaan dat de werkzaamheden (deels) uitbesteedt worden aan een derde. Ook als je als zelfstandige in je eigen BV werkt en via de BV een overeenkomst van opdracht aangaat, mag er geen twijfel zijn over het ontbreken van een gezagsverhouding.

Om er zeker van te zijn dat je freelance overeenkomst niet als een arbeidsovereenkomst gezien kan worden, laat je je freelanceovereenkomst controleren of opstellen door deskundige juristen.