Wanneer het termijn om beroep in te dienen op de beslissing op bezwaar te kort is om een goed beroepschrift op te stellen, kan je een pro forma beroep indienen. Je kan pas beroep indienen na ontvangst van de beslissing op het bezwaar. in  Er zijn wel mogelijkheden tot het instellen van direct beroep bij de rechter, maar dat kan alleen in enkele bijzondere gevallen. In de meest gebruikelijke situatie heb je een beslissing op bezwaar ontvangen van het bestuursorgaan, en ben je het niet eens met deze beslissing. Je kan hiertegen beroep instellen bij de rechtbank.

De rechter zal dan beoordelen of het bestuursorgaan een juiste beslissing heeft genomen. Net als bij het bezwaarschrift, kan je een pro forma beroepschrift indienen als je te weinig tijd hebt om alle gronden juist en volledig te motiveren. Omdat je beroepschrift binnen de gestelde termijn door de rechter ontvangen moet zijn, kun je een pro forma beroepschrift indienen waarbij je alvast aangeeft dat je het niet eens bent met de beslissing op bezwaar en meer tijd nodig hebt om je gronden aan te vullen.

De ontvangst van je pro forma beroepschrift wordt bevestigd door de griffie van de rechtbank. De behandeling van je beroepschrift is afhankelijk van de drukte op de rechtbank. Het kan dus soms even duren voordat je zaak ter zitting wordt behandeld. Net als bij de bezwaarschriftprocedure wordt je uitgenodigd om een mondelinge toelichting te geven op je beroep en eventuele nadere gronden aan te voeren.

De rechter zal tijdens de zitting vragen stellen en zoveel mogelijk informatie te krijgen van beide partijen zodat na de zitting een uitspraak op het beroep genomen kan worden. Mocht je het niet eens zijn met deze beslissing kun je in hoger beroep gaan. Als de rechter van mening is dat het bestuursorgaan een nieuw besluit moet nemen, krijg je dus enige tijd na de uitspraak van de rechter, en een nieuwe beslissing op bezwaar van het bestuursorgaan. Wanneer je het niet eens met deze beslissing op bezwaar, kun je weer beroep hiertegen instellen bij de rechtbank en begint de beroepschriftprocedure opnieuw.

Ook de pro forma beroepschrift is net als het ‘gewone’ beroepschrift vormvrij. Er zijn wel een aantal componenten die je in het pro forma beroepschrift moet opnemen zodat de rechter de beslissing van het bestuursorgaan kan toetsen. Dit zijn je naam en adresgegevens moeten vermelden, de datum waarop je het beroep schrijft, de gegevens van het besluit waartegen je beroep instelt maakt (datum en kenmerknummer), en de beslissing waartegen je bezwaar maakt. Voeg altijd een kopie van het besluit waartegen je beroep instelt, als bijlage bij je beroepschrift toe.

Het moet voor de rechter heel duidelijk zijn waartegen en waarom je beroep instelt. De rechter moet aan de hand van jouw beroep kunnen toetsen of jij inderdaad beroep kan indienen, want ben jij degene aan wie het besluit is gericht. Daarna volgt de inhoudelijke van het beroep. Wanneer je in tijdnood bent om een volledig beroepschrift op te stellen, stuur je dus een pro forma beroepschrift in. Je kunt dan later je gronden aanvullen.

Het niet goed opstellen van je (pro forma) beroepschrift zal leiden tot het niet-ontvankelijk verklaren van je beroepschrift door de rechter. Dit kan gebeuren als je (een van de) formele vereisten van het beroepschrift niet in acht hebt genomen. Dit kan ook als je beroepschrift te laat is ontvangen door de rechter, waardoor je geen inhoudelijke beoordeling kan krijgen. Als je wel hebt voldaan aan de formele vereisten, maar je gronden zijn onvoldoende omdat je ze niet later alsnog aangevuld hebt, zal de rechter je beroepschrift ongegrond kunnen verklaren en zal je dus het beroep kunnen verliezen. Raadpleeg een deskundig jurist voor het opstellen en controleren van je pro forma beroepschrift!